Την ευκαιρία να απολαύσουν βυζαντινές αγιογραφίες θα έχουν οι κάτοικοι του Ηρακλείου μέχρι το τέλος του καλοκαιριού, καθώς το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης φιλοξενεί την έκθεση με τίτλο "Πρωτότυπο-Αντίγραφο".
Βασικός άξονας της έκθεσης είναι η συνύπαρξη πρωτότυπης βυζαντινής αγιογραφίας και αντιγράφων που, διαπερνώντας το χρόνο, συνδέονται με σημαντικά ονόματα της σύγχρονης ελληνικής τέχνης.
Στην έκθεση περιλαμβάνονται 18 αντίγραφα τοιχογραφιών της ύστερης βυζαντινής περιόδου, από ναούς της Κρήτης, που φιλοτεχνήθηκαν μετά από ανάθεση της Εταιρίας Κρητικών Ιστορικών Μελετών. Πρώτη ανάθεση ήταν προς τον ζωγράφο-συντηρητή Φώτη Ζαχαρίου το 1956, και το 1961 σε φοιτητές της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών, επιλεγμένους από τον καθηγητή της ΑΣΚΤ Γιάννη Μόραλη.
Την οργάνωση της αποστολής ανέλαβε ο βυζαντινολόγος και διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη Μανόλης Χατζιδάκης και την καθοδήγηση στην Κρήτη ο ζωγράφος Θωμάς Φανουράκης. Οι φοιτητές που έλαβαν μέρος στην αποστολή αποτελούν σήμερα σημαντικές παρουσίες στην σύγχρονη ελληνική τέχνη (Σωτήρης Σόρογκας, Γιάννης Χαΐνης, Δημοσθένης Κοκκινίδης, Γιάννης Παπανελόπουλος κ.α).
Τα αντίγραφα είχαν εκτεθεί στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου μετά την αναστήλωση της που έγινε με την μέριμνα της Εταιρίας Κρητικών Ιστορικών Μελετών και ταυτόχρονα με την έναρξη των εργασιών του Α’ Διεθνούς Κρητολογικού Συνεδρίου και παρέμειναν εκτεθειμένα έως την δεκαετία του ’90 οπόταν ο ναός μετατράπηκε σε Δημοτική Πινακοθήκη.
Σε μια συνύπαρξη πρωτότυπου και αντιγράφου, φορητές εικόνες από τις αποθήκες του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό. Χρονολογούνται στη μεταβυζαντινή περίοδο (μέσα 15ου – 19ος αι.). Στο σύνολο τους έχουν ζωγραφιστεί πάνω σε ξύλινες επιφάνειες που ποικίλουν σε διαστάσεις, ανάλογα με τη χρήση τους ως έργα προορισμένα να αναρτηθούν σε ναούς και μοναστήρια, ή να τοποθετηθούν σε ιδιωτικούς χώρους λατρείας.
Προέρχονται από διάφορα μέρη της Κρήτης, και εκφράζουν την καλλιτεχνική και αισθητική αντίληψη της περιόδου. Ακολουθούν τα καθιερωμένα εικονογραφικά πρότυπα και αφομοιώνουν δημιουργικά νέα στοιχεία.
Την έκθεση επιμελήθηκαν επιστημονικά η Στέλλα Καλεντάκη και ο Αγησίλαος Καλουτσάκης, με την καλλιτεχνική φροντίδα της Δέσποινας Περτσελάκη και την επιστημονική και διοικητική μέριμνα της Εύας Γραμματικάκη και του Αλέξη Καλοκαιρινού.
Η έκθεση είναι επισκέψιμη στις ώρες λειτουργίας του Ιστορικού Μουσείου, καθημερινά (Δευτέρα – Σάββατο) 9.00 πμ. – 5.00 μμ. Θα μπορεί επίσης κάποιος να την απολαύσει, μαζί με το υπόλοιπο Μουσείο, μετά μουσικής, δυο βραδιές του Αυγούστου, στις 7 και στις 20, όπως θα ανακοινωθεί πολύ σύντομα.
