Μία ξεχασμένη νόσος θεωρείται η φυματίωση, η οποία είχε μία έξαρση στην Ελλάδα κατά την περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου, ενώ τα τελευταία 20 χρόνια παρατηρείται μία συνεχή μείωση.
Οπως αναφέρουν οι ειδικοί, η φυματίωση είναι η νόσος των φτωχών και είναι αντιστρόφως ανάλογη της ευημερίας.
«Η ελληνική ευμάρεια "νίκησε" τη φυματίωση. Στην Ελλάδα έχουμε μία συνεχή μείωση της φυματίωσης, παρά τη στασιμότητα που μπορεί να υπάρχει κάποια χρόνια ή ακόμα και παρά τις όποιες μικρές αναπηδήσεις αναφέρονται σε μελέτες. Τα στατιστικά στοιχεία της νοσηλείας και των κρουσμάτων δείχνουν συνεχή μείωση και στους Κρητικούς. Το πρόβλημα αυτή τη στιγμή υπάρχει στις ανατολικές χώρες όπως Αφρική, Ασία αλλά και σ' αυτές που βρίσκονται στο πρώην ανατολικό μπλοκ, καθώς δεν υπάρχει ευημερία. Είναι πλέον γεγονός ότι η φυματίωση είναι αντιστρόφως ανάλογη της ευημερίας. Μία κοινωνία η οποία ευημερεί μειώνει τη φυματίωση, εάν δεν μειωθεί σημαίνει ότι κάτι δεν πάει καλά στον κοινωνικό ιστό. Οι παράγοντες που καθορίζουν τη φυματίωση, το ανοσολογικό status του πληθυσμού, εξαρτάται από τη διατροφή και την καλοπέραση» ανέφερε μιλώντας σχετικά στην «Τ» ο διευθυντής της Πνευμονολογικής Κλινικής του Βενιζελείου Νοσοκομείου Ηρακλείου, Νίκος Μπαχλιτζανάκης.
Στο Βενιζέλειο Νοσοκομείο οι νοσηλευθέντες Ελληνες που είχαν προσβληθεί με φυματίωση, όχι μεταδιδόμενη όμως, ήταν 3, ενώ πέρυσι ήταν 5.
Παράλληλα, σύμφωνα με μία μελέτη που έγινε το 2003, τα κρούσματα της φυματίωσης στο Νομό Ηρακλείου ήταν 11, στα Χανιά 4, στο Νομό Λασιθίου 5 και στο Νομό Ρεθύμνου 1.
«Πρόκειται για ένα πολύ μικρό αριθμό και σημειωτέον ότι όλα τα παραπάνω κρούσματα δεν ήταν μεταδιδόμενα» επισήμανε ο κ. Μπαχλιτζανάκης.
Οικονομικοί μετανάστες
Από τα περιστατικά που έχουν καταγραφεί στα νοσοκομεία της Κρήτης αλλά και από διάφορες μελέτες που έχουν γίνει κατά το παρελθόν προκύπτει ότι ενώ τα κρούσματα φυματίωσης των Ελλήνων συνεχώς μειώνονται, οι οικονομική μετανάστες -κυρίως του πρώην ανατολικού μπλοκ- που έρχονται στη χώρα φέρουν το συγκεκριμένο νόσημα. Οπως επισημαίνει ο κ. Μπαχλιτζανάκης, δεν υπάρχει φόβος για έξαρση της φυματίωσης, ούτε κίνδυνος θανάτου, αλλά μπορούμε να μιλάμε για μία… εισαγόμενη φυματίωση.
«Τη δεδομένη στιγμή γνωρίζουμε ότι η φυματίωση είναι ένας σημαντικός και δεδομένος δείκτης -εδώ και δεκαετίες- ότι οι ανατολικές χώρες, Αφρική, Ασία, πρώην ανατολικό μπλοκ λόγω της μη ευμάρειας να παρουσιάζουν πολλά κρούσματα φυματίωσης. Με τα περιστατικά που έρχονται στα νοσοκομεία, είτε για να νοσηλευτούν είτε στα εξωτερικά ιατρεία, φαίνεται ότι οι οικονομικοί μετανάστες του πρώην ανατολικού μπλοκ -κυρίως- νοσούν από φυματίωση» αναφέρει μιλώντας σχετικά ο κ. Μπαχλιτζανάκης.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι ιδιαίτερα στους οικονομικούς μετανάστες παρατηρείται ότι η φυματίωση παρουσιάζεται σε μικρές ηλικίες σε αντίθεση με τους Ελληνες που εμφανίζεται, έστω και σ' αυτά τα ελάχιστα κρούσματα, σε μέσης ή μεγάλης ηλικίας ανθρώπων.
«Στους Ελληνες δεν έχουμε φυματίωση σε νεαρές ηλικίες αλλά σε μεσαίες και μεγάλες κι αυτό γιατί η συγκεκριμένη γενιά είχε μολυνθεί παλιότερα και τώρα κάνει μία αναζωπύρωση. Καθώς η μεσαία και μεγάλη ηλικία "μαζεύει" πολλές παθήσεις, πέφτει το ανοσολογικό status και μπορούν να αναζωπυρωθούν οι παλιές φυματιώσεις, οι οποίες όμως δεν είναι μεταδιδόμενες. Πρόκειται για απλές λοιμώξεις και όχι νοσήματα. Αυτό όμως έρχεται σε αντίθεση με τους οικονομικούς μετανάστες, καθώς η φυματίωση παρατηρείται σε ηλικίες κάτω των 40 χρονών» επισήμανε ο κ. Μπαχλιτζανάκης.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα της φυματίωσης είναι ο χρόνιος πυρετός και ιδιαίτερα τα δέκατα, αλλά και ο απογευματινός πυρετός με ιδρώτες.
Ως προς τα γενικά συμπτώματα παρατηρείται ανορεξία, απώλεια βάρους και μείωση των δυνάμεων του ανθρώπου.
Τα τοπικά συμπτώματα είναι χρόνιος ξερός βήχας, αλλά και βήχας με αιμόπτυση, ο οποίος κάποτε ήταν το σήμα κατατεθέν για τη φυματίωση, σήμερα όμως ο καρκίνος έχει αλλάξει τους ρόλους.
«Ανάλογα όμως θα μπορούσε να υπάρξει και διόγκωση των αδένων. Οπως προαναφέραμε, η φυματίωση μπορεί να προσβάλει οποιοδήποτε όργανο αλλά λόγω του ότι είναι ένα οξυγονοεξαρτώμενο μικρόβιο προσβάλλει συνήθως τους πνεύμονες, όπου εκεί συλλέγεται το μεγαλύτερο ποσοστό οξυγόνου» ανέφερε ο κ. Μπαχλιτζανάκης.
Θεραπεία
Από τα μέσα του προηγούμενου αιώνα η φυματίωση είναι μία νόσος η οποία θεραπεύεται πλήρως. «Εχουμε αρκετά φάρμακα για τη φυματίωση και με την κατάλληλη ιατρική παρέμβαση προκαλείται η πλήρης ίασή της» αναφέρει ο κ. Μπαχλιτζανάκης.
Στη μεταδιδόμενη φυματίωση και εάν ο ασθενής δεν έχει ακολουθήσει κάποια θεραπεία, θα χρειαστεί να απομονωθεί.
«Αν κάποιος προσβληθεί από φυματίωση η οποία μπορεί να μεταδοθεί, τότε χρειάζεται απομόνωση για κάποιο ελάχιστο χρόνο. Με τη φαρμακευτική θεραπεία το μικρόβιο αδρανοποιείται σχεδόν αμέσως και δεν είναι τόσο λοιμογόνο. Οταν λέμε βέβαια απομόνωση δεν σημαίνει φυλακή. Απλά χρειάζεται περισσότερη προσοχή για αποφυγή κινδύνου. Μάλιστα, υπάρχουν περιστατικά τα οποία δεν χρειάζεται καν να νοσηλευτούν αλλά να τους χορηγηθεί η θεραπευτική αγωγή και μπορούν να παραμείνουν σπίτι τους. Σίγουρα όμως θα υπάρχει συχνός έλεγχος» επισημαίνει ο κ. Μπαχλιτζανάκης.
Ωστόσο, στην Κρήτη δεν έχουμε συχνά κρούσματα μεταδιδόμενες φυματιώσεις ούτε ανθεκτικούς.
«Η θεραπεία δεν είναι βραχυχρόνια αλλά μακροχρόνια. Κρατάει περίπου 4 με 6 μήνες η φαρμακευτική θεραπεία και αυτό επιβαρύνει τον άνθρωπο, γι' αυτό άλλωστε τη θεωρούμε και πολύ σοβαρή νόσο. Στην Ελλάδα όμως και ειδικότερα στην Κρήτη, δεν παρατηρούνται συχνές ανθεκτικές νόσοι. Σε όλη μου την καριέρα, 20 χρόνια τώρα, έχω συναντήσει μόνο μία περίπτωση ανθεκτική και άλλη μία η οποία είναι υπό συζήτηση» υπογράμμισε μεταξύ άλλων ο κ. Μπαχλιτζανάκης.
Για την ιστορία οι περισσότεροι άνθρωποι που εισπνέουν τα μυκοβακτηρίδια μολύνονται, αλλά ο οργανισμός έχει την ικανότητα να αμυνθεί και να σταματήσει την ανάπτυξή τους. Με αυτόν τον τρόπο τα μυκοβακτηρίδια γίνονται ανενεργά, αλλά παραμένουν στον οργανισμό και μπορεί να γίνουν ενεργά αργότερα. Πολλοί άνθρωποι που έχουν μολυνθεί δεν αναπτύσσουν ποτέ φυματίωση, άλλοι όμως και ιδιαίτερα αυτοί που το ανοσοποιητικό τους σύστημα είναι εξασθενημένο μπορεί να αναπτύξουν φυματίωση κάποια στιγμή στο μέλλον. Αυτοί που μολύνονται δεν αισθάνονται άρρωστοι, δεν έχουν συμπτώματα, δεν μεταδίδουν τη νόσο και συνήθως έχουν θετική Mantoux.
